Kaşgarlı Mahmut

      ( 1080-  1105) yılları arasında yaşamış Türk diliyle ilgili  çalışmalarıylatanınmış,aynı zamanda filolog, etnograf ve ilk Türkharitacısı dır.  XI. Yüzyılda yaşayan bir Türk bilginidir. Divanü Lugati’t-Türk adlı eseriyle tanınan Kaşgarlı Mahmut bu meşhurEserini 1072 yılında Bağdat’ta yazmaya başladı. 12 Şubat 1074 tarihinde tamamladı. Eserin tamamlanmasından sonraki iki yıl içerisinde dört defa baştan sona gözden geçirerek 1076’da son şeklini verdi. 1077 yılında bitirilmiştir. Eserinde yaşadığı devirdeki Türk illerinin ve boylarının kullandığı ağızları canlı olarak tesbit etmiştir. Oğuz Türklerinin 24 boyu ile ilgili şemayı bu eserinde vermiştir. Türkçenin zenginliğini ve Arapça ile Farsça yanındaki değerini ispata çalışan Mahmut, ayrıca Türkçeyi araplara da öğretmek gayesiyle  ayrı bir gramer kitabı yazdı.Oniki hayvanlı Türk takvimini ve Nevruzu da bu eserinde belirlemiştir.. Eserini Abbasi Halifesi Muktedî-Biemrillah’ın oğlu Ebü’l-Kasım Abdullah’a sunmuştur. Kitabın tek yazması olan nüsha bugün İstanbul’da Millet Kütüphanesi'nde muhafaza edilmektedir.          KaşgarlıMahmud’un, Kitabu Cevahirü'n Nahv FiLugati't Türk adlı bir eser daha kaleme aldığı biliniyor. Türk dilinin ilk gramer kitabının nerede ve nasıl kaybolduğu belirlenememiştir. Bu eser, günümüze ulaşmamıştır. Kaşgarlı Mahmut, 1080 yılında Kaşgar’a döndü. O artık, ülkesinin önde gelen bir bilim adamı idi. Adına izafeten, Mahmudiye Medresesi denilen binada dersler vermeye başladı. Binlerceöğrenciyetiştirdi.Mahmud, 1105 yılında, 97 yaşında iken fani hayata veda etti.